بررسی رابطه سبک دلبستگی مادران و بلوغ اجتماعی دانش آموزان پسر عقب مانده ذهنی مقطع راهنمایی شهر شیراز

طبق نظریه دلبستگی، رفتار مادرانه و واکنش های مادر نسبت به فرزند خود تحت تأثیر سبک دلبستگی مادر قرار دارد؛ چرا که آنها بر اساس تجارب دوران کودکی خود از والدین به واکنش های هیجانی فرزندان خویش، پاسخ می دهند و شخصیت آنها را رقم می زنند. مادران با دلبستگی ایمن بیشتر از مادران نا ایمن، گرم، حمایت کننده و حساس هستند و در حل مسائل به کودکان خود کمک بیشتری می کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط سبک دلبستگی مادران با بلوغ اجتماعی فرزندان پسر عقب مانده ذهنی آموزش پذیر مقطع راهنمایی شهر شیراز در سال تحصیلی 88-87 به اجرا در آمد. در این مطالعه همبستگی با استفاده از نمونه گیری تمام شماری، تعداد 137دانش آموز عقب مانده ذهنی مقطع راهنمایی شیراز در هر سه پایه اول، دوم و سوم (سال 1388) به همراه مادران آنها مورد مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت انجام بررسی و جمع آوری داده های مربوط به سبک دلبستگی مادر از پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسالان (aas) (هازان و شیور، 1987) و اطلاعات مربوط به بلوغ اجتماعی دانش آموزان پسر عقب مانده ذهنی به وسیله آزمون بلوغ اجتماعی واینلند (1965) استفاده شد. در این مطالعه از آزمون کلموگروف ـ اسمیرنوف (برای بررسی نرمال بودن توزیع داده ها)، همبستگی اسپیرمن (برای بررسی رابطه میان متغیرها) و تحلیل واریانس (برای مقایسه میانگین های سه گروه) همچنین از آزمون تعقیبی شفه (برای مقایسه های دو به دو) استفاده شد. یافته ها نشان داد که سبک دلبستگی ایمن در مادران با بلوغ اجتماعی دانش آموزان پسر عقب مانده ذهنی مقطع راهنمایی شهر شیراز (1388) ارتباط مثبت معنادار داشت (001/0p<). سبک دلبستگی ناایمن اجتنابی در مادران با بلوغ اجتماعی دانش آموزان پسر عقب مانده ذهنی شهر شیراز (1388) ارتباط منفی معنادار دارد (019/0p=). سبک دلبستگی ناایمن دوسوگرا در مادران با بلوغ اجتماعی دانش آموزان پسر عقب مانده ذهنی شهر شیراز (1388) ارتباط منفی معناداری دارد (001/0 p<). تجزیه و تحلیل داده های پژوهش نشان داد که سبک دلبستگی مادران بر روی بلوغ اجتماعی فرزندان پسر عقب مانده ذهنی آموزش پذیر آنها تأثیر دارد؛ به این معنا که هر چه سبک دلبستگی مادران ایمن تر باشد، نمره آزمون بلوغ اجتماعی فرزندان پسر آنها بالاتر و هر چه سبک دلبستگی مادران ناایمن تر (اجتنابی و دوسوگرا) باشد، نمره آزمون بلوغ اجتماعی فرزندان پسر آنها کمتر می باشد. از نتایج این تحقیق می توان خانواده و مادران دانش آموزان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر، مشاوران، روانشناسان، محققان و دست اندرکاران را به اهمیت سبک دلبستگی مادر به عنوان یکی از مهمترین عوامل موثر در بلوغ اجتماعی فرزندان آگاه کرد (چرا که سبک دلبستگی ایمن از رشد ناسالم کودک جلوگیری می کند)؛ همچنین راهکارها و آموزش های مناسبی جهت افزایش حساسیت و مسئولیت والدینی اتخاذ کرد، زیرا منجر به افزایش دلبستگی ایمن والدین می شود. همچنین با به کار بستن مداخله های درمانی مانع از بروز عوارض ناشی دلبستگی ناایمن مادر شده، نیز موجب ارتقاء بلوغ اجتماعی فرزند عقب مانده ذهنی آموزش پذیر شده تا بتواند به عنوان فردی مستقل و مفید در جامعه شناخته و زندگی کند.